akut pankreatit ne demek?
Akut Pankreatit
Akut pankreatit, pankreasın ani iltihaplanmasıdır. Genellikle şiddetli karın ağrısına neden olur. Çoğu vakada, akut pankreatit birkaç gün içinde tedavi ile düzelir. Ancak bazı vakalarda ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Nedenleri:
- Safra taşları (Safra%20Taşları): En sık görülen nedendir. Safra taşları, safra kanalını tıkayarak pankreas enzimlerinin geri tepmesine ve pankreasın iltihaplanmasına neden olabilir.
- Aşırı alkol tüketimi (Alkol%20Tüketimi): Özellikle uzun süreli ve aşırı alkol kullanımı pankreas hasarına ve iltihaplanmaya yol açabilir.
- Yüksek trigliserid seviyeleri (Trigliserid): Kanda yüksek trigliserid seviyeleri pankreatite neden olabilir.
- Bazı ilaçlar (İlaçlar): Bazı ilaçların yan etkisi olarak pankreatit görülebilir.
- Karın bölgesine travma (Travma): Karın bölgesine alınan darbeler pankreasa zarar verebilir.
- ERCP (Endoskopik Retrograd Kolanjiyopankreatografi) (ERCP): Bu tıbbi işlem bazen pankreatite yol açabilir.
- Genetik faktörler (Genetik): Ailede pankreatit öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir.
- Enfeksiyonlar (Enfeksiyon): Bazı enfeksiyonlar pankreatite neden olabilir.
Belirtileri:
- Şiddetli karın ağrısı (genellikle sırta doğru yayılır)
- Mide bulantısı ve kusma
- Ateş
- Hızlı kalp atışı
- Karında şişkinlik
- İştahsızlık
Tanı:
- Fiziksel muayene
- Kan testleri (amilaz ve lipaz seviyeleri yüksek çıkar)
- Görüntüleme testleri (BT taraması, MR)
Tedavi:
- Hastanede yatış
- Sıvı tedavisi
- Ağrı kesiciler
- Beslenme desteği (ağızdan beslenme kesilebilir ve damardan beslenme sağlanabilir)
- Altta yatan nedenin tedavisi (örneğin, safra taşlarının cerrahi olarak çıkarılması)
Komplikasyonlar:
- Pankreas psödokisti (Psödokist): Pankreas etrafında sıvı dolu bir kese oluşabilir.
- Pankreas nekrozu (Nekroz): Pankreas dokusunun ölmesi.
- Enfeksiyon (Enfeksiyon): Pankreas veya çevresindeki dokular enfekte olabilir.
- Solunum yetmezliği (Solunum%20Yetmezliği): Akut pankreatit akciğerleri etkileyebilir.
- Böbrek yetmezliği (Böbrek%20Yetmezliği): Akut pankreatit böbrek fonksiyonlarını bozabilir.
- Şok (Şok): Şiddetli vakalarda organ yetmezliğine ve şoka yol açabilir.